Feeding the city, healthying, greening en energizing, het zijn Engelse termen waarmee de gemeente Almere een groene en gezonde toekomst wil aanboren. Het is misschien al de groenste gemeente van Nederland, maar de gezondheid kan nog beter, bijvoorbeeld door het bestrijden van obesitas en fijnstof. Maar hoe maak je de bevolking bewuster van een gezonde leefstijl en hoe bevorder je dat? Henk Mulder, wethouder ruimtelijke ordening in Almere, geeft een verbluffend overzichtelijk voorbeeld. ‘In het Homeruskwartier liggen kavels braak die bestemd zijn voor zelfbouw. We geven de bewoners de kans daar een moestuin te verzorgen of speeltuin te organiseren in afwachting van kopers.’ De moestuin is een initiatief, het planten van fruitbomen een andere. Er werd afgelopen zomer een onderscheiding uitgereikt aan de beste particuliere kweker. ‘Verder benaderen we sportverenigingen en scholen naast de woningbouwverenigingen om de burgers meer te bewegen en gezonder te eten.’

De ambities zijn groot en de voorwaarden zijn gunstig. Immers, veel woningen in Almere zijn geïsoleerd, en het openbaar vervoer op vrije busbanen zal geëlektrificeerd worden. Windenergie is in de polder populair, de investering in zonnepanelen volgt nu. De gemeente verstrekt leningen aan burgers die een paneel op hun dak wensen. Van een energieneutrale gemeente met een score van 7 procent moet er in 2022 een percentage van 40 worden gehaald.

Floriade

Voor Almere is 2022 een cruciaal jaar. Dan wordt aan de zuidkant van het Weerwater de Floriade gehouden. Thema: Feeding the City. Het is een razend hip thema dat volgens Mulder niet aan actualiteit zal verliezen. Voedsel, en vooral de logistiek die voedsel bij de burger brengt, zal ook in 2022 nog volop in de aandacht staan. ‘Belangrijk is wel dat we in 2022 de innovatie laten zien, en dat we andere landen in hun paviljoens stimuleren hun visie op het telen en kweken van voedsel te geven. We hebben contact met andere grote steden, zoals Toronto en Shenzen, over het voedselvraagstuk. Daarbij draait het vooral om korte afstanden en een grotere diversiteit.‘ Het is een universeel en global issue. En het komt samen op de Floriade, de grootste tuinbouwtentoonstelling ter wereld.

Mulder en het Almeerse college kampten met wat weerstand tegen de aanleg van een Floriade-terrein aan die kant van het Weerwater. Het is een nog grotendeels ongerept terrein. De aldaar aanwezige camping had moeite met het vooruitzicht dat de Floriade na afloop zou veranderen in een stadswijk. In de ogen van het gemeentebestuur en de Nationale Tuinbouwraad is het een gedroomde locatie, zo pal tegen de stad aan. Dat was in Venlo (2012) en Vijfhuizen (2002) wel anders. Bezoekers kunnen het terrein per voet bereiken – een mooi middel tegen obesitas.

Beleving en educatie

Bovenop de A6 die tegen die tijd verdubbeld zal zijn, wordt een busstation aangelegd. Mulder: ‘Het wordt geen Floriade in de traditionele zin, dat je ergens langs loopt. Het gaat om de beleving en om educatie.‘  De gemeente realiseert zich dat een Floriade risico’s met zich meebrengt, de laatste edities hebben nog nooit met winst gedraaid, als je puur en alleen naar het evenement kijkt. Men hoopt op sponsoren, op buitenlandse inzenders en de indirecte gunstige effecten voor de economie van Almere. Belangrijk is dat de Floriade in het buitenland benoemd wordt als ’Floriade Amsterdam Almere’. ‘ In het buitenland kent niemand Almere, maar iedereen Amsterdam.’

Greening

Feeding the city dus, en daarnaast greening. Met het laatste wordt bedoeld dat de diversiteit van het groen vergroot moet worden. Bij de stichting van Almere was de populier de meest voorkomende, want snelst groeiende boom. Dat beeld is aan verandering toe. En verder gaat Almere een experiment aan in de nieuwe wijk Oosterwold. Het moet, zegt Mulder, het grootste stadslandbouwgebied van Nederland worden, waar elke kavel bestaat uit 60 procent groen. Pionierende burgers moeten er zelf bestrating, riolering en energietoevoer regelen. Het is, in alle essentie, een vertaling van de Almere Principles die een jaar of tien geleden werden geproclameerd. Hergebruik, kringloop, duurzaamheid, alles wat toen nog pril was, is inmiddels gemeengoed geworden. En wordt in Oosterwold in de praktijk gebracht. Oosterwold past bij de pioniersgeest die Almere van meet af aan gekenmerkt heeft, en de zin tot experimenteren.

Maar Mulder zal het vooralsnog niet meemaken. Hij vertrekt naar Groningen om een van de twee directeuren te worden die de aardbevingsproblematiek te lijf gaat. Daar gaat het om een veelzijdige opdracht, het terugbrengen van vertrouwen van de bevolking en het bieden van nieuwe perspectieven in een regio die al klappen heeft opgevangen door krimp en werkloosheid. Dat is een ander verhaal dan Almere.

Tekst Jaap Huisman